Zawody
5. Gramatyka - narzędnik
Narzędnik odpowiada na pytania z kim? z czym?
Zwykle używamy go w zdaniach wyjaśniających kim ktoś jest i czym coś jest. Przykładowo, gdy mówimy o płci, narodowości czy zawodzie.
Narzędnika używamy po czasownikach takich jak: być, stać się, zostać.
Jestem nauczycielem, jestem lekarką. Jestem Polakiem, Niemcem. Jestem Polką, Niemką.
Narzędnika używamy do opisu środka transportu:
Jadę autobusem, rowerem.
Narzędnika używamy w odpowiedzi na pytanie którędy i kiedy.
Proszę iść tą ulicą. (Którędy mam iść?)
Zimą pojedziemy w góry. (Kiedy pojedziemy w góry?)
Narzędnika używamy do określenia narzędzia, jakim wykonywana jest czynność.
Piszę długopisem w moim zeszycie.
Dzieci rysują kredkami.
Narzędnika używamy do opisania sposobu, jakim coś jest czymś robione.
Chłopiec kopnął piłkę nogą.
Szymon dotknął pająka ręką.
Narzędnika używamy po takich czasownikach jak:
interesować się, opiekować się, kierować, cieszyć się, martwić się, męczyć się, stresować się, przejmować się, zarażać się, zachwycać się, bawić się, rządzić, chwalić się, pachnieć, smarować
Narzędnika używamy po przyimkach: z, przed, za, nad, pod, między, poza
Tworzenie:
Przy tworzeniu liczby pojedynczej należy zapamiętać dwie końcówki: dla rodzaju męskiego i nijakiego -em (*po k i g końcówka -iem), dla rodzaju żeńskiego -ą.
Liczbę mnogą w narzędniku tworzymy poprzez dodanie końcówki -ami.